Вырсарникун, ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Шупашкарта 14-ри яш пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Усал хыпар пирки паян хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра пӗрлехи диспетчер службин пуҫлӑхӗ Александр Малов пӗлтернӗ.
Пӑтӑрмах Шупашкарти «Хӗвеллӗ» микрорайонта пулса иртнӗ. Яш асӑннӑ тӑрӑхри Хӗвеллӗ бульварти 18-мӗш ҫуртран ӳкнӗ. Вӑл вилнӗ. Инкек сӑлтавне тӗпчевҫӗсем тӗпчеҫҫӗ.
Аса илтерер: пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта Винокуров урамӗнчи 99-мӗш ҫуртран 25-мӗш хутран сикни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Телее, 11 ҫулти арҫын ача подъезд умӗнче ларакан ГАЗель ҫине ӳкнӗ. Ҫакӑ унӑн пурнӑҫне ҫӑлса хӑварма пулӑшнӑ. Ачана тӳрех пульницӑна илсе кайнӑ. Ӑна Шупашкарта, Республикӑри ача-пӑча клиника пульницинче, операци тунӑ. Тепӗр кунхине вӑл тӑна кӗнӗ, калаҫнӑ.
Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта Винокуров урамӗнчи 99-мӗш ҫуртран 25-мӗш хутран сикни пирки пӗлтернӗччӗ. Телее, 11 ҫулти арҫын ача подъезд умӗнче ларакан ГАЗель ҫине ӳкнӗ. Ҫакӑ унӑн пурнӑҫне ҫӑлнӑ.
Ачана тӳрех пульницӑна илсе ҫитернӗ. Ӑна Шупашкарта, Республикӑри ача-пӑча клиника пульницинче, операци тунӑ. Тепӗр кунхине вӑл тӑна кӗнӗ, калаҫнӑ.
Ҫак ача халӗ хӑйне мӗнле туять-ши? Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл хӑйне лайӑхрах туйма тытӑннӑ. Унӑн сывлӑхне тухтӑрсем тӗрӗслесе тӑраҫҫӗ, психологсем ӗҫлеҫҫӗ. Инкек хыҫҫӑн ашшӗ-амӑшне те психологӑн пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарпа Кӳкеҫ хушшинче вырнаҫнӑ ялта чикансен виҫӗ пӳрчӗ ҫунса кайнӑ. Хальлӗхе кун пирки официаллӑ хыпар ҫук.
Ҫакна курнӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ҫав ҫуртсенче чикансем пурӑннӑ. Пушар телевизора пула тухнӑ-мӗн.
Вырӑна пушарнӑйсем ҫитнӗ. Ҫапах ҫулӑм виҫӗ ҫурта тӗп тунӑ. Аса илтерер: нумаях пулмасть Ҫӗнӗ Шупашкарта «Химпромри» складра пушар пулни пирки хыпарланӑччӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем сывлӑш таса марри, хлор шӑрши кӗни пирки пӗр вӑхӑтра вӗҫӗмех хыпарларӗҫ. Ку ыйтупа республика Элтеперӗ Олег Николаев та кӑсӑкланнӑччӗ.
Чӑваш Ен прокурорӗ Андрей Фомин Чӑваш Ен наци телекуравӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫавӑн сӑлтавӗ темиҫе пулма пултарать. Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, «Химпром» предприятирен хлор шӑрши сарӑлма пултарнӑ. Унти 70-мӗш цеха шанмаҫҫӗ. Ҫавӑнта технологи процесӗсене пӑснине тупса палӑртнӑ. Асӑннӑ цехри производствӑна уйрӑмах хӑрушӑ объектсен реестрне кӗртменрен Ростехнадзор ӑна тӗрӗслемен. Халӗ реестрта шута илнӗ.
Тӗпчевҫӗсем кӗпе-йӗп ҫӑвакан предприятие, сӑрӑ туса кӑларакан производствӑна тата ытти ҫавӑн пек хӑш-пӗр организацие шанманран тӗрӗслеҫҫӗ.
Кӑҫал кӑрлач уйӑхӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти Пионерсен урамӗнче икӗ каччӑ юр айӗнчен тимӗр япаласем кӑларнӑ. Иртсе пыракан ҫынна ҫакӑ иккӗлентернӗ.
Хайхискер йӗр тӑрӑх кайнӑ та тӗрлӗ япала асӑрханӑ: йӑлара усӑ курмалли хатӗр-хӗтӗр, строительство материалӗсем. Пӗтӗмпе – 200 килограмм ытла. Каччӑсем вӗсене пушӑ ҫуртран вӑрласа тухнӑ. Унта вӗсем чӳрече ҫӗмӗрсе кӗнӗ.
Каччӑсем вӑрланӑ япаласене тиев турттармалли таксипе илсе кайма шутланӑ. Анчах иртсе пыракан ҫын ҫакна тума паман – полицие шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.
Пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче каҫхине Ҫӗнӗ Шупашкарта «Химпромра» пушар тухнӑ. Чӑваш Ен прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм полимер савӑтсен тата хатӗр продукци складӗнче алхаснӑ.
Пушара сӳнтернӗ, никам та шар курман. Предприятире сиенлӗ япаласен сывлӑшри виҫине тӗрӗсленӗ. Хлор тата углерод оксичӗн виҫи нормӑран иртмен. Эппин, ҫынсен сывлӑхӗпе пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх ҫук.
Ҫӗнӗ Шупашкар прокуратури ку ӗҫ тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерӗ, пушар мӗнрен тухнине уҫӑмлатӗ.
Чӑваш Енре ачасен ҫуллахи канӑвӗпе тата ҫав тапхӑрта вӗсен сывлӑхне ҫирӗплетессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене «хӗрӳ лини» номерӗпе уҫӑмлатма май пур. Ыйтӑва республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин специалисчӗсем хуравлӗҫ. Телефон номерӗ ҫапларах: 8 (8352) 64-21-82. Шӑнкӑрава ӗҫ кунӗсенче 8 сехет те 30 минутран пуҫласа 16 сехет те 30 минутчен йышӑнӗҫ. Апат вӑхӑчӗ — 12 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен.
Путевкӑсем илме заявкӑсене пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен йышӑнма тытӑнӗҫ. Заявка кампанийӗ тӑватӑ тапхӑрпа иртӗ:
— пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен социаллӑ центрсенче йышӑнӗҫ (унта йывӑр лару-тӑрура пурӑнакан ҫемьесене кӗтеҫҫӗ);
— ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен — Ҫӗнӗ Шупашкарти, Канашри тата Канаш районӗсенчи шкулсенче;
— ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен — Шупашкарти шкулсенче;
— ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнчен — ытти районпа хулари шкулсенче.
Ҫӗнӗ Шупашкарта кӑҫал кун пек йӗкӗреш иккӗмӗш хут ҫеҫ ҫуралнӑ. Хула администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, иккӗмӗш ҫемьере хӗрпе ывӑл кун ҫути курнӑ.
Ачасене пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче регистрациленӗ. Павелпа Екатерина Бочкинсен халӗ 5 ача. Аслисем Илья, Евгений тата Мария – аслисем. Халӗ вара Романпа Ольга ҫуралнӑ. Пепкесем кашнийӗ 3 килограмм ытла пулнӑ.
ЗАГС ӗҫченӗсем Бабочкинсене телей, анӑҫу, ҫемьере ӑнлану суннӑ.
Ӗнер Ҫӗнӗ Шупашкарта 11 ҫулти арҫын ача 25-мӗш хутран сикни пирки пӗлтернӗччӗ. Вӑл Газель ҫине ӳкнӗ, чӗрех юлнӑ. Ӑна Республикӑри ача-пӑча клиника пульницине илсе кайнӑ.
Арҫын ача халӗ хӑйне мӗнле туять-ха? ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав кунах ӑна операци тунӑ. Халӗ тухтӑрсем унӑн сывлӑхӗ йывӑртарах теҫҫӗ, вӑл реанимацире выртать, унӑн ӳт температури хӑпарать. Ача хӑй тӑна кӗнӗ. Тухтӑрсем унӑн пурнӑҫӗшӗн кӗрешеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти Юрий Гагарин ячӗллӗ Тӗп вулавӑшра «Асамат вулавӗсем» мероприяти иртӗ. Ӑна хулари шкулсемпе пӗрле йӗркелӗҫ. Конкурса вулавӑшсемпе шкулсен ҫыхӑнӑвне йӗркелес тӗллевпе ирттереҫҫӗ.
Илемлӗ вулакансен «Асамат вулавӗсем 2021» ӑмӑртӑвне хула шайӗнче ирттереҫҫӗ.
Пултарулӑх тупӑшӑвне хутшӑнакан чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗсен эпир маларах асӑннӑ поэтӑн «Хӗрарӑм чӗри» кӗнекине кӗнӗ хайлавӗсене вулама тивӗ. Кам хӑшне суйласа илесси учительсенчен хӑйсенчен, вӗсен чунне мӗн ҫывӑхраххинчен килет.
Конкурс пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче вулавӑшӑн вулав залӗнче 15 сехетре пуҫланӗ. Унта поэтӑн пултарулӑхне хаклакансем те кайса курма пултараҫҫӗ.
+13.3 °C